تمركز، يكي از مولفه‌هاي اصليِ حافظه است. براي اينكه اطلاعات از حافظه‌ي كوتاه‌مدت به حافظه‌ي بلندمدت شما منتقل شوند، بايد به صورت فعّال و مستمر به اين اطلاعات توجه كنيد. سعي كنيد مطالب جديد را در شرايطي ياد بگيريد كه هيچ عاملي (مثل تلويزيون، موسيقي و …) تمركز شما را به هم نمي‌زند.
اگر هم‌اتاقي‌هاي شلوغ يا بچّه‌هاي پر سرو‌صدايي داريد، احتمالا به اين سادگي‌ها نمي‌توانيد از شرِ حواس‌پرتي خلاص شويد. در اين شرايط مي‌توانيد زماني را براي تنهايي‌هاي خود، كنار بگذاريد. از هم‌اتاقي‌هاي‌تان بخواهيد، كمي تنهاي‌تان بگذارند و از همسرتان خواهش كنيد يك ساعتي از بچّه‌ها مراقبت كند تا بتوانيد روي كارتان تمركز كنيد.
يادگيري يك مهارت جديد
بديهي است كه هرچه بيشتر از مغزتان كار بكشيد، عملكرد مغز بهبود مي‌يابد. مثلا يادگيري يك ساز جديد موجب خواهد شد در تبديل اطلاعات ديداري (نُت موسيقي) به يك كار عملي (نواختن ساز) مهارت بيشتري پيدا كنيد. يا مثلا يادگيري يك زبان جديد، مغزتان را با طرز تفكري متفاوت مواجه خواهد كرد و ناگزيرتان مي‌كند خودتان را به شيوه‌ي ديگري ابراز كنيد.
حتي مي‌توانيد يك قدمِ بلندتر برداريد و به يادگيري رقص اقدام كنيد. مطالعات نشان داده است يادگيري رقص در سالخوردگان به پيشگيري از آلزايمر كمك مي‌كند.
تكرار
اگر از مطالعه گروهي لذت مي بريد، مطمئن شويد كه درست بعد از كلاس اين كار را انجام مي دهيد. تكرار فوري، خواندن و بحث در مورد اطلاعاتي كه آموخته ايد، باعث مي شود بسيار آسان تر، مفاهيم را در حافظه بلندمدت خود تثبيت كنيد. با انجام تمرين ساده تكرار مطالب، مي توانيد از يكي از قدرتمندترين روش هاي به خاطرسپاري بهره ببريد.
علاوه بر اين، هر فردي، برداشت متفاوتي از شنيدن و درك مفاهيم دارد، بنابراين شنيدن تحليل هاي مختلف از يك مطلب باعث مي شود درك كامل تري از آن ايجاد شود.
تفكر و تعمق كنيد تا حافظه فعالتان بهتر شود
حافظه فعال تقريبا شبيه دفترچه يادداشت مغز شماست، جايي كه اطلاعات جديد موقتا نگهداري مي شوند. هنگامي كه نام كسي يا آدرسي كه مي خواهيد برويد را مي شنويد اين اطلاعات را در حافظه فعالتان نگه مي داريد تا اينكه كارتان با اين اطلاعات تمام شود. اگر اين اطلاعات بيشتر از اين برايتان استفاده اي نداشته باشد مغزتان اجازه مي دهد به كل پاك شوند. اما اگر استفاده داشته باشند، به حافظه بلند مدت سپرده مي شوند. آنجا مي توانند تقويت شده و بعدا به ياد آورده شوند.
حافظه فعال چيزي است كه هر روز استفاده مي كنيم، پس اگر قويتر باشد، زندگي روزانه ما را خيلي راحت تر مي كند. در اكثر بالغين اين حافظه در حدود حداكثر 7 مورد را مي تواند در خود نگه دارد. اگر شما از ظرفيت حداكثري حافظه تان استفاده نمي كنيد مديتيشن مي تواند شما را در تقويت حافظه ياري دهد.
تحقيقات نشان داده شركت كنندگاني كه قبلا هيچ تجربه اي در مديتيشن نداشتند، تنها در 8 هفته توانستند حافظه فعالشان را بهبود ببخشند. مديتيشن با قدرت خود به ما كمك مي كند تمركز كنيم، همچنين پس از 2 هفته اثرات مثبت اثبات شده اي روي نمرات آزمون هاي استاندارد و حافظه فعال داشته است.
چرا مديتيشين براي حافظه مفيد است؟ درطول مديتيشن مغز شما در پردازش اطلاعات مانند حالت عادي فعال نيست.
بنابر اين در اين زمان استراحت كوتاهي به مغز شما داده مي شود كه ذهن خود را خالي كنيد. در اين حالت نه تنها استرس كمتري را احساس خواهيد كرد بلكه چيزهاي بيشتري هم به ياد مي آوريد.
براي بهبود بازيابي حافظه ورزش كنيد
مطالعه روي مغز موش ها و انسان ها نشان داده است كه تمرينات منظم مي توانند بازيابي حافظه را بهبود ببخشند. ثابت شده است كه تناسب اندام در افراد مسن به كند شدن روند كاهش حافظه كمك مي كند آن هم بدون ورزش هاي ممتد و منظم. مطالعات نشان مي دهند كه ورزش منظم به طور خاص مي تواند حافظه مكاني را بهبود ببخشد، بنابراين شايد براي همه ي انواع بازيابي هاي حافظه مفيد نباشد.
البته فوايد ورزش بي شمار هستند، در مورد مغز اثبات شده است كه ورزش منظم منجر به بهبود توانايي هاي شناختي در كنار حافظه مي شود. پس اگر به دنبال راهي براي داشتن ذهني تيز هستيد، بايد بگوييم كه قدم زدن پاسخ شماست.
براي تقويت حافظه در زندگيتان تنوع ايجاد كنيد
انجام اموري مثل رفتن به فضاهاي سبز و ورزش كردن براي ايجاد تنوع بسيار تاثير گذار و موجب تقويت حافظه و بهبود عملكرد مغز ميشود . اما انجام فعاليت هاي ساده نيز مي تواند باعث ايجاد تنوع در ذهنتان گردد.
انجام فعاليت با دست مخالف
اين روش بسيار ساده و جالب است كافي است تنها اموري كه هرروزه انجام ميدهيد را با دست مخالفتان انجام دهيد. به طور مثال:
از اين پس با دست مخالف مسواك بزنيد
باتلفن همراهتان براي مدتي در طول روز با دست مخالفتان كار كنيد
با دست مخالفتان روزانه چند خط بنويسيد